Hlustun, erfiðar ákvarðanir og þjónandi forysta – Málþing um þjónandi forystu með Don M. Frick verður haldið 12. nóvember nk. í samvinnu Þekkingarseturs um þjónandi forystu, Viðskiptadeildar Háskólans á Bifröst og Viðskiptafræðideildar Háskóla Íslands.
Skráning á málþingið er hér.
Málþingið er haldið í Skriðu, kennslusal Menntavísindasviðs Háskóla Íslands við Stakkahlíð, Reykjavík og er öllum opið.
Dr. Don M. Frick er þekktur fræðimaður á sviði þjónandi forystu og hefur meðal annars skrifað ævisögu Robert K. Greenleaf og er annar tveggja höfunda bókarinnar Seven Pillars for Servant Leadership. Don kemur hingað til lands sem gestakennari í nýrri MS línu um þjónandi forystu við Háskólann á Bifröst.
Auk Don munu þau Dr. Sigrún Gunnarsdóttir, Sigurður Ragnarsson og Margrét Halldórsdóttir fjalla um áhugaverðar hliðar þjónandi forystu, bæði hér á landi og í bandarískum fyrirtækjum sem hafa nýtt þjónandi forystu í fjölda ára.
Málþingið er öllum opið og skráning fer fram hér.Dagskrá málþingsins:
13:30 Setning
13:35 ,,Getur þjónandi forysta verið til gagns hér á landi?” Dr. Sigrún Gunnarsdóttir, Þekkingarsetri um þjónandi forystu, dósent Viðskiptadeild Háskólanum á Bifröst og Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands
14:00 ,,Hvernig nýtist þjónandi forysta stjórnendum og starfsfólki fyrirtækja við að taka erfiðar ákvarðanir?” Sigurður Ragnarsson, deildarforseti Viðskiptadeildar, Háskólanum á Bifröst og doktorsnemi við Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands.
14:30 ,,Ég heyri svo vel …“ Margrét Halldórsdóttir, Sviðsstjóri skóla- og tómstundasviðs, Ísafjarðarbæ og meistaranemi í tómstunda- og félagsmálafræði við Háskóla Íslands.
15:00 Kaffihlé
15:30 “Why I Believe in Servant Leadership: A Conversation with Robert
Greenleaf’s Biographer” Dr. Don M. Frick.
17:00 Málþingslok
Fundarstjóri: Dr. Erla Sólveig Kristjánsdóttir, dósent, Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands.
Skráning á málþingið er hér.
Sjá einnig upplýsingar um viðburðinn á facebook.Dr. Don M. Frick
Don Frick has made servant leadership his career since
the day in 1986 when he first read Robert K. Greenleaf’s essay The Servant as Leader. Since then, he has written Greenleaf’s authorized biography—Robert K. Greenleaf: A Life of Servant Leadership—plus a book titled Implementing Servant Leadership: Stories from the Field, and co-authored the popular book Seven Pillars of Servant Leadership: The Wisdom of Leading by Serving, which his publisher says has gained in sales every month since it was published in 2011. He is currently completing the
manuscript for a book of quotes drawn from Robert Greenleaf’s 54 published essays and the Greenleaf archives.
In addition to his servant leadership writing, consulting, and teaching, Don pursued earlier careers as a writer, producer, and performer for television and radio, grant evaluator for nonprofit foundations, museum of art educator, corporate trainer, university teacher and administrator, and entrepreneur. Through the years, his mother complained that she did not know what to say to her friends when they asked what her son did for a living.
Don spent his first nine years living at Last Chance, Colorado, population 19 if you counted the two dogs, one cat, and a pet skunk. His time there on America’s high plains taught him the value of solitude and reflection,
both important skills for servant leadership.
Don holds an undergraduate degree in communications, a Master of Divinity, and a PhD in Organizational and Leadership Studies. He serves as an Adjunct Professor in the Master of Arts servant leadership program
at Viterbo University in Wisconsin. He lives in Noblesville, Indiana, a suburb of Indianapolis.
Skráning á málþingið er hér.
Meistaranámið í forystu og stjórnun með áherslu á þjónandi forystu við Háskólann á Bifröst hófst í dag þegar nemendur hittust á kynningardegi á Bifröst. Námið er mikilvægur áfangi þjónandi forystu hér á landi og felur í sér margs konar áhugaverð tækifæri fyrir nemendur og framþróun þjónandi forystu hér á landi.
Framundan er tveggja ára nám þar sem nemendur vinna með ýmsar hliðar forystu og stjórnunar og öðlast sérþekkingu á þjónandi forystu. Námið er einkum byggt á fjarkennslu og vinnuhelgum þar sem rætt er um námsefnið og áhugaverð viðfangsefni. Meðal gesta á vinnuhelgi í vetur er Dr. Don Frick sem er rithöfundur og sérfræðingur í þjónandi forystu og hefur meðal annars ritað ævisögu Robert K. Greenleaf, upphafsmanns þjónandi forystu.
Myndin var tekin á Bifröst í dag og sýnir nemendur nýju námslínunnar, Sigrúnu Gunnarsdóttur umsjónarkennara og Sigurð Ragnarsson forseta viðskiptafræðideildar.
Grunnstef þjónandi forystu eru tvö; að vera þjónn og að vera leiðtogi, í sama augnablikinu. Margir hafa bent á tengsl þjónandi forystu og góðra uppeldisaðferða og meðal þeirra sem hafa bent á þessi tengsl er Simon Sinek, sjá til dæmis hér.
Eitt af því sem tengist góðri forystu og árangursríku uppeldi er jafnvægislistinn í sambandi við mildan aga. Þessi árangursríki agi er oft kallaður ástríkur agi eða eins og enskumælandi myndi segja: tough love.
Skýr mörk og væntumþykja. Líklega kannast allir foreldrar og kennarar við glímuna um að draga skýr mörk um leið og börnum er sýnd væntumþykja. Þessi jafnvægislist tengist vellíðan barna og velgegni þeirra á ýmsum sviðum, m.a. að dragast ekki að áhættu margs konar.
Skýr ábyrgðarskylda og góður stuðningur. Í rannsóknum um árangursríka stjórnun og forystu kemur æ betur fram hversu mikilvægt þetta samspil væntumþykju og aga er. Til dæmis sýna rannsóknir æ betur að lykilþættir fyrir vellíðan starfsfólks og árangur í starfi er að línur séu skýrar varðandi markmið, ábyrgð hvers og eins og framtíðarsýn. Samhliða þessu er jafnframt mikilvægt að starfsfólk njóti trausts, fái tækifæri til að blómstra og njóti stuðnings stjórnenda og samstarfsfólks. Hér er aftur komið að kjarna þjónandi forystu sem er mæta mikilvægum þörfum starfsfólks um leið og markmiðum verkefnanna er náð með skýrri ábyrgðarskyldu hvers og eins; þjónusta og forysta.
Flétta saman mildi og festu. Þjónandi forysta felst í því að flétta saman mildi og festu í daglegu samtali og samstarfi og þannig skapast árangurinn. Með skýrri sýn og stefnu verður alveg ljóst hvert verkefnið er og einng verður ábyrgð hvers og eins skýr sem aftur skapar öryggi og traust. Sanmhliða þessu virkar mild nálgun og mildi í samskiptum sem stuðningur sem hefur hvetjandi áhrif og dregur fram vellíðan.
Mildin ein og sér skapar ekki árangur ekki frekar en festan ein og sér. Hins vegar skapar samspil mildi og festu árangur og ástríkur og agi skapar vellíðan. Þjónusta er nauðsynleg og forysta er nauðsynleg og saman myndast hið árangursríka jafnvægi eins og fram hefur komið í fjölda rannsókna, til dæmis hér.
Nýlokið er rannsókn um þjónandi forystu á öldrunarheimilum Akureyrarbæjar þar sem kannað var vægi þjónandi forystu samkvæmt mati starfsfólks og kannað hvort um væri að ræða tengsl á milli þjónandi forystu og líðan starfsfólks.
Rannsóknina vann Anna Rut Ingavdóttir sem lokaverkefni til meistaraprófs í mannauðsstjórnun við Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands. Rannsóknin var unnin í samstarfi við mannauðsskrifstofu Akureyrarbæjar og leiðbeinandi var Dr. Sigrún Gunnarsdóttir dósent við Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands og Viðskiptafræðideild Háskólans á Bifröst.
Ein af lykilniðurstöðum rannsóknarinnar er um martæk tengsl þjónandi forystu og minni einkenna um kulnun, þ.e. því sterkari einkenni þjónandi forystu sem komu fram þeim mun minni líkur voru á kulnun meðal starfsmanna.
Í ágripi rannsóknar segir m.a.
Niðurstöður sýna að starfsfólk öldrunarheimila Akureyrarbæjar upplifir næsta yfirmann sinn sýna frekar mikla þjónandi forystu. Meirihluti þátttakenda (70%) telja sig almennt nokkuð eða mjög ánægða í starfi, um 40-60% þátttakenda upplifa sjálfræði í starfi og svör 72% þátttakenda eru þannig að þeir sýna engin eða lítil merki um kulnun í starfi.
Marktæk tengsl mældust milli þjónandi forystu og allra þátta sem skoðaðir voru til að meta vellíðan í starfi og er það í takt við niðurstöður fyrri rannsókna. Niðurstöður gefa vísbendingar um að styðja þurfi enn frekar við starfsánægju og sjálfræði í starfi og að leggja áherslu á forvarnir kulnunar.
Líklegt má telja að heillavænlegt væri að mannauðsstjórnun öldrunarheimila Akureyrarbæjar notaðist við hugmyndafræði þjónandi forystu til að styðja við vellíðan starfsfólks með áherslu á að efla þá þætti sem sýndu jákvæð tengsl við vellíðan í þessari rannsókn.
Áhugavert er í þessu sambandi að minna á aðra rannsókn sem einnig fjallar um þjónandi forystu á vettvangi sveitarfélaga, þ.e. meistararitgerð Magneu Steinunnar Ingimundardóttur um vægi þjónandi forystu samkvæmt mati starfsfólks sveitarfélaga. Í rannsókn Magneu segir m.a.
Niðurstöður rannsóknarinnar sýndu að þjónandi forysta er til staðar í stjórnsýslu sveitarfélaga og að starfsmenn njóta sjálfræðis í starfi að einhverju leyti. Rannsóknin sýndi jafnframt martækna fylgni á milli heildarmælingar þjónandi forystu og sjálfræðis í starfi, sem er í samræmi við niðurstöður fyrri rannsókna.
Niðurstöður rannsóknarinnar gefa til kynna að þjónandi forysta er hugmyndafræði og leiðtogaaðferð sem ástæða er fyrir stjórnsýslu sveitarfélaga að skoða nánar til að stuðla að aukinni framþróun og nýsköpun í stjórnsýslu sveitarfélaga og er ástæða til að rannsaka þetta efni nánar.
Næsta haust skapast einstakt tækifæri til að leggja stund á meistaranám í þjónandi forystu. Meistaranám í þjónandi forystu er draumur sem varð til strax í upphafi starfs um þjónandi forystu hér á landi árið 2007. Fyrstu skrefin í þá átt voru stigin þegar námskeið um þjónandi forystu urðu hluti af meistaranámi fyrst við Háskólann á Akureyri árið 2012 og síðan við Háskólann á Bifröst árið 2013.
Nú þegar sex ár eru liðin frá því að kennsla í þjónandi forystu hófst við Háskólann á Bifröst verður skrefið stígið til fulls og boðið upp á sérstaka meistaranámslínu í forystu og stjórnun með áherslu á þjónandi forystu frá og með haustinu 2019.
Þjónandi forystu hefur verið vel tekið af nemendum og vakið áhuga margra til að halda áfram að kafa ofan í fræðin, ígrunda aðferðir og vinna að því að auka áherslur þjónandi forystu á vettvangi fyrirtækja, stofnana og félaga. Rannsóknir og reynsla fjölmargra fyrirtækja undirstrika árangur sem fylgir viðhorfum og aðferðum þjónandi forystu og sá árangur snýr ekki síst að vellíðan starfsmanna og snýr líka að árangri og ábata starfsins.
Í námslínunni, MS/MLM forysta og stjórnun, með áherslu á þjónandi forystu, er fjallað um hugmyndafræði og hagnýtingu þjónandi forystu á grunni fræðanna og með skírskotun til reynslu og raunverulegra dæma. Grunnhugmyndir Robert Greenleaf eru kynntar og einnig líkön sem seinni tíma fræðimenn hafa sett fram um þjónandi forystu og fjallað um nýjar rannsóknir um þjónandi forystu hérlendis og erlendis.
Nemendur fá tækifæri til að fá góða innsýn í þjónustuvídd og forystuvídd hugmyndafræðinnar miðað við rannsóknir og reynslu fyrirtækja, stofnana og félaga. Áhersla er á að nemendur þjálfi með sér gagnrýnið sjónarhorn, rýni í þjónandi forystu miðað við aðstæður sem þeir þekkja af eigin raun og hafi góðan skilning á árangursríkri innleiðingu þjónandi forystu.
Umsjónarkennari námslínunnar er Dr. Sigrún Gunnarsdóttir dósent við Viðskiptafræðideild Háskólans á Bifröst og formaður Þekkingarseturs um þjónandi forystu. Nánari upplýsingar um námið eru hér og upplýsingar um skólagjöld eru hér. Umsóknarfrestur er til 15. maí 2019, sjá hér.
Næsta haust verður stigið mikilvægt skref fyrir þjónandi forystu hér á landi með nýrri námslínu til meistaragráðu í þjónandi forystu við Háskólann á Bifröst. Um er að ræða námslínu innan námsbrautarinnar Forysta og stjórnun.
Síðan 2013 hefur þjónandi forysta verið kennd sem hluti af námi í viðskiptafræði á Bifröst, bæði á BS stigi og MS stigi. Námið hefur mælst vel fyrir og ákveðið að halda áfram að þróa kennsluna og bjóða nemendum að sérhæfa sig enn frekar á sviði þjónandi forystu. Eins og í öðrum námslínum innan Forystu og stjórnunar er hægt að ljúka náminu með ritgerð eða án ritgerðar.
Ný námskeið um
þjónandi forystu
Hin nýja meistaralína felur í sér þrjú námskeið um þjónandi forystu og lýkur með meistaragráðu í Forystu og stjórnun með áherslu á þjónandi forystu. Námslínan er skipulögð sem sérhæfing innan meistaranáms í Forystu og stjórnun og námskeið á sviði forystu og stjórnunar eru hluti af hinni nýju námslínu
Nemendur sem skrá sig í námslínu til meistaragráðu í þjónandi forystu taka öll grunnnámskeið innan Forystu og stjórnunar auk þriggja námskeiða um þjónandi forystu. Hvert námskeið hefur sérstaka áherslu innan fræðanna um þjónandi forystu og fjallað um hagnýtingu á grunni þekkingar og nýrra rannsókna.
Hvað verður fjallað
um í námskeiðunum um þjónandi forystu?
Í fyrsta námskeiðinu er fjallað um grunnatriði hugmyndafræðinnar með áherslu á rit Greenleaf og nýjar rannsóknir um þjónandi forystu erlendis og hér á landi. Rýnt er í hugmyndir Greenleaf og fjallað um rannsóknir sem varpa ljósi á árangur þjónandi forystu fyrir líðan starfsfólks og árangur skipulagsheilda.
Í námskeið númer tvö er sjónum beint sérstaklega að þjónustuhluta þjónandi forystu og rýnt í rannsóknir sem snúa að hlustun, áhuga á hagsmunum og hugmyndum annarra sem og sjálfsþekkingu og sjálfsstyrk þjónandi leiðtoga. Sérstaklega er fjallað um þætti þjónandi forystu sem tengjast vellíðan og starfsgetu. Þá verður fjallað um núvitund sem árangursríka leið til að styrkja leiðtogafærni og árangur í starfi.
Í þriðja námskeiðinu er fjallað um mikilvægar hliðar leiðtogahluta þjónandi forystu, þ.e. framsýni, tilgang, hugsjón og ábyrgðarskyldu. Sjónum er beint að nýjum hugmyndum um skipulag og þjónandi forystu. Ábyrgðarskylda í þjónandi forystu verður rædd sérstaklega og fjallað um leiðir til að efla ábyrðarskyldu með aðferðum þjónandi forystu. Þá verður fjallað um þjónandi forystu í stjórnsýslu hér á landi, bæði innan ráðuneyta og sveitarstjórna.
Kennsla í þjónandi forystu við Háskólann á Bifröst hefur
undanfarin ár verið skipulögð og framkvæmd í samvinnu við Þekkingarsetur um
þjónandi forystu og svo verður einnig um hina nýju námslínu. Þessi nýi áfangi
er miklvægt framlag til þjónandi forystu hér á landi og felur í sér tækifæri til
að þróa enn frekar þekkingu og hagnýtingu þjónandi forystu hér á landi.
Kynningarfundur
Kynning á hinni nýju námslínu verður þriðjudaginn 12. febrúar nk. að Suðurlandsbraut 22, 2. hæð, húsnæði Háskólans á Bifröst. Fundurinn hefst kl. 17:30 með stuttu kynningarerindi um þjónandi forystu og síðan tekur við kynning á nýju námslínunni. Sjá nánar um viðburðinn hér (facebook).
Þekkingarsetur um þjónandi forystu, Iðnú og Bóksala stúdenta fagna útgáfu íslensku þýðingarinnar á fyrsta riti Robert K. Greenleaf um þjónandi forystu: Þjónn verður leiðtogi (á ensku: Servant as leader).
Útgáfugleðin verður haldin í Bóksölu stúdenta á Háskólatorgi Háskóla Íslands við Suðurgötu miðvikudaginn 8. ágúst 2018 kl. 16:30 til 18.
Bókin verður til sölu á sérstöku tilboðsverði og boðið upp á léttar veitingar.
Óttarr Proppé bóksölustjóri býður gesti velkomna.
Robert Jack, þýðandi bókarinnar, fjallar í nokkrum orðum um þjónandi forystu og bókina.
Sigrún Gunnarsdóttir, formaður Þekkingarseturs um þjónandi forystu, talar í stuttu máli um gildi bókarinnar fyrir þjónandi forystu hér á landi.
Heiðar Ingi Svansson, framkvæmdastjóri Iðnú, segir frá útgáfu bókarinnar.
Nýverið kom út íslensk þýðing fyrsta rits Robert K. Greenleaf um þjónandi forystu: Þjónn verður leiðtogi. Ritið var fyrst gefið út árið 1970 og hefur verið þýtt á fjölda tungumála.
Í ritinu fjallar Greenleaf um meginþætti hugmyndar sinnar um þjónandi forystu meðal annars um hlutverk leiðtogans að setja markmið sem vísar til þess að hafa skýran tilgang og að skapa stóran draum:
Orðið „markmið“ er hér notað í þeirri sérstöku merkingu að vísa til hins alltumlykjandi tilgangs, hins stóra draums, draumsýnarinnar, hinnar endanlegu fullkomnunar sem maður nálgast en nær aldrei í raun. Þetta er eitthvað sem eins og sakir standa er utan seilingar, eitthvað til að leitast við að ná, til að færast í áttina að eða verða. Þetta er þannig sett fram að það gefur ímyndunaraflinu lausan tauminn og skorar á fólk að vinna að einhverju sem það veit ekki enn hvernig það á fyllilega að framkvæma, einhverju sem það getur verið stolt af á meðan það færist í áttina að því.
Sérhvert afrek hefst á markmiði, en ekki bara einhverju markmiði og það er ekki bara einhver sem setur það fram. Sá sem setur markmiðið fram þarf að vekja traust, sérstaklega ef um er að ræða mikla áhættu eða draumkennt markmið, því að þeir sem fylgja eru beðnir að sættast á áhættuna með leiðtoganum. Leiðtogi vekur ekki traust nema maður hafi trú á gildum hans og hæfni (þar á meðal dómgreind) og nema hann hafi nærandi anda (enþeos*) sem mun styðja þróttmikla eftirsókn eftir markmiði.
Fátt gerist án draums. Og til að eitthvað stórt geti gerst, þarf stór draumur að vera til staðar. Á bak við sérhvert mikið afrek er einhver sem dreymir stóra drauma. Til að gera drauminn að veruleika þarf mun meira en þann sem dreymir en draumurinn þarf fyrst að vera til staðar.
Robert K. Greenleaf (2018): Þjónn verður leiðtogi, bls. 28
*Forngríska orðið enþeos merkir að vera uppfullur af guðlegum anda.
Þjónn verður leiðtogi (þýð. Róbert Jack) er til sölu í bókaverslunum og í vefverslun Iðnú.
Þjónandi leiðtogi þjónar öðrum fremur en að þjóna sjálfum sér og eigin hagsmunum. Þjónandi forysta er hugmyndafræði samskipta, stjórnunar og forystu þar sem áhugi á öðrum er framar áherslum á eigin afrek og hagsmuni.
Áhugi þjónandi leiðtoga endurspeglast í forgangsröðun og kemur oft mjög vel fram í orðalagi og áherslum. Í hnotskurn má segja að þjónandi forysta:
Snúist um hugarfar og færni þar sem áhugi á öðrum er grundvallaratriði.
Einkennist af samspili stefnufestu og færni til að mæta þörfum annarra.
Byggir á framtíðarsýn og skýrum tilgangi starfa.
Laðar fram ábyrgðarskyldu allra.
Byggir á ígrundun og sjálfsþekkingu leiðtogans.
Skapar jafnvægi aga og umhyggju; öryggis og auðmýktar.
Er ólík öðrum aðferðum forystu og stjórnunar þar sem athygli beinist fyrst að starfsfólkinu.
Færni í hlustun er hornsteinn samskipta.
Leggur grunn að árangri fyrir starfsfólk, skjólstæðinga, teymi og skipulagsheildina alla.
Grundvallast á því að þjónn verður leiðtogi í öllum störfum.
Aron Einar Gunnarsson fyrirliði íslenska karlalandsliðsins í fótbolta ber greinilega mörg einkenni þjónandi leiðtoga. Áherslur Arons Einars í takt við þjónandi forystu komu skýrt fram í orðum hans eftir leik liðsins við Króatíu 26.6.2018:
,,Þetta er ekki allt spurning um mig. Ég er gífurlega stoltur af strákunum”
Langþráðum áfanga er nú náð þegar fyrsta rit Robert K. Greenleaf um þjónandi forystu ,,The Servant as Leader” hefur verið gefið út í íslenskri þýðingu.
Skráning á málþingið er hér.
Sjá einnig upplýsingar um viðburðinn á facebook.
Skráning á málþingið er hér.
Sjá einnig upplýsingar um viðburðinn á facebook.
